BURN-OUT COACHING

WAT IS BURN-OUT?

Hoewel er nog meer onderzoek nodig is, is alvast zeker dat burn-out zowel fysieke, emotionele als mentale uitputting betekent, veroorzaakt door chronische stress. Door deze aanhoudende stress worden namelijk ook aanhoudend de stresshormonen adrenaline en cortisol geproduceerd. Dat resulteert in een overbelasting van de hersenen, maar heeft ook andere fysieke gevolgen.

Burn-out treft doorgaans net bevlogen mensen met een hoge intrinsieke motivatie.

Anders gezegd: “To be burn-out, one has to first be on fire.”

In tegenstelling tot depressie is burn-out vaak werk-gerelateerd en vindt er een drastische daling van energie en motivatie plaats.

Depressie is een mentale aandoening, burn-out is een energetische aandoening.  

Volgens burnout.be en een studie van IDEWE dreigt burn-out voor één op de vijf Vlamingen, alarmerende cijfers!

Tussen de oren

Je hoort wel eens zeggen dat burn-out slechts ‘tussen de oren’ zit. In letterlijke zin is dat zeker zo want door de voortdurende aanmaak van cortisol sterven er neuronen af in de hippocampus (verantwoordelijk voor het geheugen en concentratie) en in de prefrontale cortex (toekomstvisie, proactief denken, beslissingsvorming en planning). Daarnaast heeft cortisol ook effect op de lever, pancreas, spijsvertering en het immuunsysteem.

Verder veroorzaakt aanhoudende stress hetzelfde mechanisme als bij chronische ontsteking en dat verhoogt dan weer de kans op kanker, hart- en hersenaandoeningen, reuma, prikkelbare darm-syndroom en eczeem. Bovendien kan een aanhoudend hoog niveau van adrenaline de oorzaak vormen voor hart- en vaatziekten en problemen met de luchtwegen.

Samenvattend kun je stellen dat de voortdurende aanmaak van stresshormonen maakt dat je hersenen (en de rest van je lichaam) aanhoudend in de fight or flight-respons verkeren. Deze (tijdelijke) reflex dient normaal gesproken enkel om te overleven in gevaarlijke situaties. Maar wanneer deze reflex chronisch wordt beleefd,  zonder dat er voldoende herstel (rust) is,  worden hierdoor je hersenen overbelast en je lichaam geraakt uitgeput.

Burn-out zit dus wel degelijk tussen de oren en heeft een enorme fysieke impact.  En dat is eerder een serieuze zaak.

WAT IS BURN-OUT NIET?

Zoals eerder gezegd wordt burn-out vaak verward met depressie. Maar er doen nog andere misverstanden de ronde.

Een overzicht:

• Stress versus burn-out  Stress is het direct gevolg van professionele stressfactoren zonder dat de zin van het werk centraal staat. Deze stress kan tijdelijk of chronisch zijn en kan iedere medewerker treffen zonder dat hier enig cynisme mee gepaard hoeft te gaan. Sociale steun en coping strategieën kunnen zorgen dat chronische stress geen burn-out wordt. In geval van burn-out speelt de zin van het werk altijd een belangrijke rol en het is het gevolg van een langdurige blootstelling aan aanhoudende stress. Burn-out treft vooral mensen die het werk heel belangrijk vinden en gaat meestal gepaard met het nodige cynisme ten opzichte van anderen.

Tijdelijke stress is goed voor de prestaties maar wanneer deze stress chronisch wordt en er dus geen recuperatie meer kan plaatsvinden, dreigt het gevaar voor chronische vermoeidheid, overspannenheid of burn-out.

• Overspannenheid versus burn-out  Overspannenheid ontstaat bij opstapelende stress voor een relatief korte periode van twee tot drie maanden en is niet noodzakelijk werk gerelateerd. Overspannen mensen voelen zich opgejaagd en zijn onderhevig aan stemmingswisselingen. Meestal is een rustperiode van een paar weken voldoende om te herstellen. Burn-out is een energiestoornis door langdurige en chronische overbelasting die werk gerelateerd is en die wordt gekenmerkt door lichamelijke en geestelijke uitputting. Omdat de energiehuishouding  volledig verstoord is, vergt burn-out een langer herstel en vaak wordt daarna het leven drastisch omgegooid.

• Depressie versus burn-out  Waar bij zowel depressie als burn-out sprake is van emotionele uitputting en prikkelbaarheid, raken deze bij depressie alle aspecten van het leven. Bij burn-out zijn ze specifiek aan het werk gebonden. Zo zal depressie gekenmerkt worden door een algemeen verlies van interesse en levenslust. Bij burn-out daarentegen blijft de interesse in zaken die niets met het werk te maken hebben. Depressie veroorzaakt verder een lager zelfbeeld, doemdenken en een verminderde vitaliteit terwijl burn-out meestal samengaat met een beter zelfbeeld, meer realisme en vitaliteit. Tot slot kan een voorgeschiedenis van depressie een burn-out wel in de hand werken en kan een burn-out afglijden in een depressie.

• Werkverslaving versus burn-out  Workaholics nemen niet makkelijk afstand van het werk en willen altijd meer doen dan van hen wordt verwacht. Dat gaat ten koste van hun privéleven. Omdat de persoon in kwestie groot belang hecht aan het werk kan werkverslaving wel leiden tot burn-out omdat de overmatige betrokkenheid de reserves kan uitputten. Toch is er niet noodzakelijk een verband tussen beide fenomenen omdat de uitputting die typisch is voor burn-out niet verenigbaar is met de sterke betrokkenheid van werkverslaving.

          Bronnen: IDEWE, European Agency for Safety and Health at Work, ErbodNed, FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal               Overleg, Stichting Burnout, mijnkwartier.be

Vermoed jij dat je een burn-out hebt, of dat je er niet ver af bent? doe hier de BURN-OUT TEST

VAN BURN-OUT NAAR BURN-IN!

Een burn-out die niet (goed) behandeld wordt, kan langer aanslepen dan noodzakelijk. Bovendien is de kans op terugval veel groter. Daarom is het belangrijk om een goede begeleiding en ondersteuning te krijgen. Dit zowel van de werkgever (vb. loopbaanbegeleiding), de huisarts en eventueel ook de psychotherapeut indien er dieperliggende psychische problemen meespelen.

Burn-out coaching bestaat uit 3 fases :

          1.  Inzicht verwerven

• Psycho-educatie burn-out

• Diagnostiek en oriëntatie: er wordt nagegaan of de persoon burn-out is, in welke fase van de burn-out men is en welke typische burn-out verschijnselen aanwezig zijn.

• Inventariseren van energiegevers en energievreters: er wordt diepgaand nagegaan welke factoren energie vergen en welke factoren vroeger energie gaven.

  De probleemgebieden (energielekken) worden op een rij gezet.

• Persoonlijkheidseigenschappen die mee hebben geleid tot een burn-out (vb perfectionisme, niet "neen" kunnen zeggen, eigen grenzen niet kennen/bewaken...)

• Situationele omstandigheden die mee hebben geleid tot een burn-out (levensstijl, gezinsproblemen, ziekte, onverwerkte zaken uit het verleden, ....)

         2.  Burn-out actieplan opstellen

• Aanleren van relaxatie-oefeningen

• Activeren van de vroegere energiegevers - verminderen energievreters

• Opmaken van activiteiten/werkplanning afgestemd op het huidige energiepeil.

• Copingstijl of 'manier van omgaan met' optimaliseren in verschillende situaties

         3.   Stabiliseren van het energie-evenwicht

• Jobmatch: burn-out kan voortkomen uit een slechte match tussen persoon en werkinhoud of werkomgeving. Er wordt nagegaan om welke mismatch het gaat. Indien het om een jobmismatch gaat, wordt vaak een loopbaanbegeleidingstraject opgestart.

• Overtuigingen herevalueren

• Balans tussen energiegevers en energievreters onder controle houden.

Denkt u, of bent u zeker dat u een burn-out heeft, of dat u aan het afglijden bent naar een burn-out?

In beide gevallen is het aangeraden om de burn-out niet de vrije hand te geven.

Een goede begeleiding is nodig om terug meer grip op je leven, je gezondheid en jezelf te krijgen.

Wens je een vrijblijvend intakegesprek ?

stuur een mailtje naar thalia@zen-enzo.com

tarief : 65euro per sessie van ongeveer een uur (reken op een 6-tal vervolgsessies)